του Πάνου Ζέρβα
Το κυκλοφοριακό είναι ένα από το πιο σύνθετα και δυσεπίλυτα προβλήματα στη χώρα μας, κυρίως γιατί δεν χρησιμοποιείται όσο πρέπει η κοινή λογική. Στο δήμο Θερμαϊκού το κυκλοφοριακό είναι καταρχήν θέμα ασφάλειας: είναι πραγματικά επικίνδυνο να κυκλοφορεί κανείς στα όρια του δήμου μας είτε ως οδηγός, είτε (θεέ μου φύλαγε!) ως ποδηλάτης ή πεζός!Οι δυσκολίες αντιμετώπισης του προβλήματος λόγω της χρόνιας πολιτικής, διοικητικής και οικονομικής υστέρησης που ενδημεί στο τρίγωνο Επανομή -Περαία – Νέα Μηχανιώνα αυξάνονται δραματικά καθώς μόνο στα πλαίσια της Μητροπολιτικής Διακυβέρνησης, η οποία δεν υπάρχει, μπορεί να σχεδιαστούν και να υλοποιηθούν μόνιμες και ρεαλιστικές λύσεις. Ωστόσο, μέχρι να αξιωθούμε να ζήσουμε αυτή την εξωτική προοπτική ο δήμος θα πρέπει να κινήσει γη και ουρανό για να βελτιώσει την κατάσταση, αξιοποιώντας κάθε υφιστάμενη δυνατότητα για άμεσες και μεσοπρόθεσμες παρεμβάσεις, μέσα στα όρια των διαθέσιμων πόρων και του υπάρχοντος προσωπικού και με επίτευξη υψηλού βαθμού συνεργασίας και συντονισμού με άλλες υπηρεσίες, όπως η Τροχαία.
Ο δήμος μας εξακολουθεί να ζει ακόμα στον αστερισμό του ΙΧ, αλλά αυτή η περίοδος έχει ουσιαστικά τελειώσει. Πρέπει να προσανατολιστούμε πλέον σε πολιτικές που να αντιμετωπίζουν το πρόβλημα με βάση τα Μέσα Μαζικής Μεταφοράς, καθώς η εξάρτηση από το ΙΧ εκτός από περιβαλλοντικά είναι και οικονομικά ασύμφορη. Βασική μας επιλογή πρέπει να είναι πλέον το ξεπέρασμα της αναγκαστικής χρήσης του ΙΧ αυτοκινήτου.
Αυτό δε σημαίνει βεβαίως ότι το εσωτερικό οδικό δίκτυο του δήμου πρέπει να αφεθεί ως έχει, στη δραματική κατάσταση που βρίσκεται τώρα. Αντίθετα θα πρέπει να καταβληθεί κάθε προσπάθεια για αξιοπρεπείς και ασφαλείς δρόμους. Αλλά και να γίνουν κατάλληλες παρεμβάσεις για την κυκλοφορία μέσα στα οικιστικά σύνολα. Για παράδειγμα, να εξεταστεί η κατασκευή κυκλικών κόμβων όπου είναι δυνατόν, με στόχο την κατά το δυνατόν μείωση των φαναριών, ώστε να αποφεύγεται το μπλοκάρισμα της κυκλοφορίας αλλά και οι μεγάλες ταχύτητες.
Ωστόσο η βασική προτεραιότητα για το δήμο θα πρέπει να είναι να διευκολύνει με κάθε τρόπο την ανεμπόδιστη και ασφαλή κίνηση των πεζών, των ΑΜΕΑ, των παιδιών και των ηλικιωμένων. Να ανακατασκευαστούν, όπου χρειάζεται, τα πεζοδρόμια αλλά και οι προσβάσεις στα δημοτικά και τα δημόσια κτήρια, τα καταστήματα κλπ ώστε να διευκολύνονται όσοι έχουν πρόβλημα αναπηρίας, και να εξασφαλίζεται η παρουσία τους σε δημόσιους χώρους (περίπτωση πανικού). Να γίνουν διαγραμμίσεις στις διαβάσεις πεζών και να τονίζεται με κάθε τρόπο η προτεραιότητα που έχουν οι πεζοί στις διαβάσεις. Τα πεζοδρόμια να απελευθερωθούν από κάθε παράνομη κατάληψη ή κατασκευή ή άλλο εμπόδιο που δυσκολεύει την κύρια χρήση τους, από όλους.
Πρέπει ακόμα να δούμε σοβαρά το ποδήλατο ως μέσο μετακίνησης αλλά και ψυχαγωγίας, σε συνθήκες ασφάλειας για τους ποδηλάτες, κάτι που σήμερα απουσιάζει εντελώς. Να σχεδιαστούν ποδηλατόδρομοι στο εσωτερικό των οικιστικών συνόλων αλλά και για σύνδεση των οχτώ δημοτικών διαμερισμάτων, όπου είναι δυνατόν. Χωρίς να ξεχνάμε ότι απώτερος στόχος μας πρέπει να είναι η σύνδεση του δήμου Θερμαϊκού και της Θεσσαλονίκης με έναν συνεχή και ασφαλή ποδηλατόδρομο.
*
Ανεξάρτητα από την εξέλιξη που θα έχει το μετρό στη Θεσσαλονίκη, ο δήμος Θερμαϊκού θα πρέπει να έχει ως στρατηγικό στόχο τη σύνδεσή του με το κεντρικό πολεοδομικό συγκρότημα με ένα μέσο σταθερής τροχιάς (προαστικός σιδηρόδρομος), το οποίο θα μας απαλλάξει σε μεγάλο βαθμό από την αναγκαστική χρήση του ΙΧ. Προς το παρόν και μάλλον για πολλά χρόνια ακόμα, η μοναδική πραγματική δυνατότητα Μέσων Μαζικής Μεταφοράς είναι τα αστικά λεωφορεία, για την λειτουργία των οποίων (πυκνότητα δρομολογίων, σύγχρονα και ασφαλή οχήματα κλπ) ο δήμος μας θα πρέπει να ενδιαφέρεται συνεχώς.
Τέλος, η υπόθεση της θαλάσσιας συγκοινωνίας είναι θέμα διαδημοτικής συνεννόησης και πρέπει να εξεταστεί με σοβαρότητα (προϋποθέσεις, απαιτούμενες υποδομές, χρηματοδότηση, προβλεπόμενο κόστος εισιτηρίου ανά επιβάτη και κάλυψή του, θετικές και αρνητικές επιπτώσεις κλπ) και όχι με μια λογική πρόσκαιρου πολιτικού εντυπωσιασμού χωρίς αντίκρισμα ή και ενδεχόμενης επιχειρηματικής αρπαχτής. Η νέα διοίκηση του δήμου θα πρέπει να επανεξετάσει σε αυτή τη βάση το θέμα και θα το προωθήσει εφ’ όσον κριθεί εφικτό, με βάση τις παραμέτρους που αναφέρθηκαν.
Ο δήμος μας εξακολουθεί να ζει ακόμα στον αστερισμό του ΙΧ, αλλά αυτή η περίοδος έχει ουσιαστικά τελειώσει. Πρέπει να προσανατολιστούμε πλέον σε πολιτικές που να αντιμετωπίζουν το πρόβλημα με βάση τα Μέσα Μαζικής Μεταφοράς, καθώς η εξάρτηση από το ΙΧ εκτός από περιβαλλοντικά είναι και οικονομικά ασύμφορη. Βασική μας επιλογή πρέπει να είναι πλέον το ξεπέρασμα της αναγκαστικής χρήσης του ΙΧ αυτοκινήτου.
Αυτό δε σημαίνει βεβαίως ότι το εσωτερικό οδικό δίκτυο του δήμου πρέπει να αφεθεί ως έχει, στη δραματική κατάσταση που βρίσκεται τώρα. Αντίθετα θα πρέπει να καταβληθεί κάθε προσπάθεια για αξιοπρεπείς και ασφαλείς δρόμους. Αλλά και να γίνουν κατάλληλες παρεμβάσεις για την κυκλοφορία μέσα στα οικιστικά σύνολα. Για παράδειγμα, να εξεταστεί η κατασκευή κυκλικών κόμβων όπου είναι δυνατόν, με στόχο την κατά το δυνατόν μείωση των φαναριών, ώστε να αποφεύγεται το μπλοκάρισμα της κυκλοφορίας αλλά και οι μεγάλες ταχύτητες.
Ωστόσο η βασική προτεραιότητα για το δήμο θα πρέπει να είναι να διευκολύνει με κάθε τρόπο την ανεμπόδιστη και ασφαλή κίνηση των πεζών, των ΑΜΕΑ, των παιδιών και των ηλικιωμένων. Να ανακατασκευαστούν, όπου χρειάζεται, τα πεζοδρόμια αλλά και οι προσβάσεις στα δημοτικά και τα δημόσια κτήρια, τα καταστήματα κλπ ώστε να διευκολύνονται όσοι έχουν πρόβλημα αναπηρίας, και να εξασφαλίζεται η παρουσία τους σε δημόσιους χώρους (περίπτωση πανικού). Να γίνουν διαγραμμίσεις στις διαβάσεις πεζών και να τονίζεται με κάθε τρόπο η προτεραιότητα που έχουν οι πεζοί στις διαβάσεις. Τα πεζοδρόμια να απελευθερωθούν από κάθε παράνομη κατάληψη ή κατασκευή ή άλλο εμπόδιο που δυσκολεύει την κύρια χρήση τους, από όλους.
Πρέπει ακόμα να δούμε σοβαρά το ποδήλατο ως μέσο μετακίνησης αλλά και ψυχαγωγίας, σε συνθήκες ασφάλειας για τους ποδηλάτες, κάτι που σήμερα απουσιάζει εντελώς. Να σχεδιαστούν ποδηλατόδρομοι στο εσωτερικό των οικιστικών συνόλων αλλά και για σύνδεση των οχτώ δημοτικών διαμερισμάτων, όπου είναι δυνατόν. Χωρίς να ξεχνάμε ότι απώτερος στόχος μας πρέπει να είναι η σύνδεση του δήμου Θερμαϊκού και της Θεσσαλονίκης με έναν συνεχή και ασφαλή ποδηλατόδρομο.
*
Ανεξάρτητα από την εξέλιξη που θα έχει το μετρό στη Θεσσαλονίκη, ο δήμος Θερμαϊκού θα πρέπει να έχει ως στρατηγικό στόχο τη σύνδεσή του με το κεντρικό πολεοδομικό συγκρότημα με ένα μέσο σταθερής τροχιάς (προαστικός σιδηρόδρομος), το οποίο θα μας απαλλάξει σε μεγάλο βαθμό από την αναγκαστική χρήση του ΙΧ. Προς το παρόν και μάλλον για πολλά χρόνια ακόμα, η μοναδική πραγματική δυνατότητα Μέσων Μαζικής Μεταφοράς είναι τα αστικά λεωφορεία, για την λειτουργία των οποίων (πυκνότητα δρομολογίων, σύγχρονα και ασφαλή οχήματα κλπ) ο δήμος μας θα πρέπει να ενδιαφέρεται συνεχώς.
Τέλος, η υπόθεση της θαλάσσιας συγκοινωνίας είναι θέμα διαδημοτικής συνεννόησης και πρέπει να εξεταστεί με σοβαρότητα (προϋποθέσεις, απαιτούμενες υποδομές, χρηματοδότηση, προβλεπόμενο κόστος εισιτηρίου ανά επιβάτη και κάλυψή του, θετικές και αρνητικές επιπτώσεις κλπ) και όχι με μια λογική πρόσκαιρου πολιτικού εντυπωσιασμού χωρίς αντίκρισμα ή και ενδεχόμενης επιχειρηματικής αρπαχτής. Η νέα διοίκηση του δήμου θα πρέπει να επανεξετάσει σε αυτή τη βάση το θέμα και θα το προωθήσει εφ’ όσον κριθεί εφικτό, με βάση τις παραμέτρους που αναφέρθηκαν.
