του Σπύρου Κουζινόπουλου
Με αφορμή τη μουσική βραδιά για τον Βασίλη Τσιτσάνη που οργάνωσαν χτες το βράδυ στην παραλία των Νέων Επιβατών ο δήμος Θερμαϊκού και το ΔΗΠΠΑΚΥΘ, μπήκαμε στον πειρασμό να σας αφηγηθούμε την περιπέτεια μιας ολοκληρωμένης πρότασης που είχαμε διατυπώσει πριν από ενάμιση χρόνο για το θέμα αυτό προς τη δημοτική αρχή και την κωμικοτραγική κατάληξή της.
Ήταν λίγες μέρες μετά την έλευση του νέου έτους 2015, στη διάρκεια του οποίου θα τιμώνταν με πλήθος εκδηλώσεων σε όλη τη χώρα, η επέτειος των 100 χρόνων από τη γέννηση του Τσιτσάνη. Σκεφθήκαμε λοιπόν και εγγράφως διατυπώσαμε την πρόταση από τη δημοτική παράταξη «Συμπολιτεία Θερμαϊκού», για τη διοργάνωση σειράς εκδηλώσεων στις δημοτικές ενότητες της περιοχής. Δεδομένου ότι ο δήμος Θερμαϊκού είχε υποχρέωση να αποδώσει τον οφειλόμενο φόρο τιμής στον μεγάλο συνθέτη και τραγουδιστή, καθώς εδώ είχε συνθέσει κάποια από τα πιο σημαντικά τραγούδια του.
-Εδώ, στους σημερινούς Νέους Επιβάτες, όπου ερχόταν τακτικά την περίοδο της Κατοχής, εμπνεύστηκε μερικά από τα ωραιότερα τραγούδια του, όπως το «Χατζή Μπαξέ», που αργότερα μετονομάστηκε σε «Μπαξέ Τσιφλίκι» και θεωρείται ως το καλύτερο από τα τραγούδια του αξέχαστου τροβαδούρου της λαϊκής μας μουσικής.
-Στην Επανομή, όπου διέμενε περίπου ένα μήνα, συνέθεσε τους τελευταίους μήνες λίγο πριν την απελευθέρωση από τη ναζιστική πανούκλα, τους δύο ύμνους που είχε γράψει για το ΕΑΜ-ΕΛΑΣ και την Εθνική Αντίσταση.
Εκείνη η πρότασή μας αναγνώσθηκε στη συνεδρίαση του δημοτικού συμβουλίου Θερμαϊκού, στις 21 Ιανουαρίου 2016. Και μάλιστα, για να βοηθήσουμε το Δήμο στην αρτιότερη οργάνωσή της εκδήλωσης, είχαμε ήδη κάνει προκαταρκτικά και σχετικές κρούσεις σε ανθρώπους που ασχολήθηκαν ιδιαίτερα με τη ζωή και το έργο του Τσιτσάνη.
Αρχικά είχαμε μιλήσει με τον μεγάλο μας ποιητή και μελετητή του έργου του Τσιτσάνη, Ντίνο Χριστιανόπουλο. Ο οποίος μάλιστα, καθώς δεν είχαν αρχίσει ακόμη να εκδηλώνονται τα σοβαρά προβλήματα υγείας που σήμερα τον ταλανίζουν, είχε δείξει προθυμία να μιλήσει σε μία-δύο εκδηλώσεις στην περιοχή του Θερμαϊκού για τον διάσημο τροβαδούρο της λαϊκής μας μουσικής.
Ανάλογες συζητήσεις είχαμε κατ’ επανάληψη κάνει και με τον πολύ γνωστό δημοσιογράφο και συγγραφέα, Γιώργο Σκαμπαρδώνη, που με το πολυδιαβασμένο βιβλίο του «Ουζερί Τσιτσάνης» και την επιτυχή μεταφορά του αργότερα στον κινηματογράφο, στην ομότιτλη ταινία, συνέβαλε τα μέγιστα στην προβολή της ζωής και του έργου του μεγάλου μας συνθέτη και τραγουδιστή. Και ο Σκαμπαρδώνης, δέχθηκε αμέσως την πρότασή μας.
Τέλος, εντοπίσαμε κατοίκους της Επανομής που θυμούνταν τις εξιστορήσεις πατεράδων, παππούδων και γειτόνων τους για το καλοκαίρι του 1944 που ο Τσιτσάνης, μαζί με τη γυναίκα του Ζωή και τον αδελφό της, Ανδρέα Σαμαρά, διέμεναν στην όμορφη ιστορική Επανομή.
Η απάντηση του δημάρχου Θερμαϊκού, Γιάννη Μαυρομάτη, ήταν τότε να μας δώσει συγχαρητήρια για την πρόταση, λέγοντας ότι θα εξέταζε για το πώς αυτή θα υλοποιούνταν. Η κατάληξη της «εξέτασης»; Όπως έδειξαν τα πράγματα, μάλλον η πρόταση για τις εκδηλώσεις προς τιμή του Τσιτσάνη, κατέληξε στο καλάθι αχρήστων του δημαρχιακού γραφείου, όπως συνέβη και με πάμπολλες άλλες που διατύπωσε η δημοτική μας παράταξη.
Οι μήνες περνούσαν, ο χρόνος έτρεχε, οι εκδηλώσεις για τον ταλαντούχο τροβαδούρο με τα 600 και πλέον τραγούδια που συνέθεσε γίνονταν σε όλη την Ελλάδα, αλλά στο Θερμαϊκό, επικρατούσε απόλυτη νέκρα για το θέμα αυτό.
Εκεί, λίγο πριν το καλοκαίρι του 2015, ρωτήσαμε στο δημοτικό συμβούλιο τον δήμαρχο για το τι πρόκειται να γίνει με τις εκδηλώσεις για τον Τσιτσάνη. Η απάντηση τόσο του ίδιου, όσο και της προέδρου του ΔΗΠΠΑΚΥΘ, ήταν να διαβεβαιώσουν ότι εξετάζουν τις… λεπτομέρειες.
Ο χρόνος συνέχιζε να κυλάει, ο δήμος Θερμαϊκού δεν έδειχνε διατεθειμένος να πραγματοποιήσει τις εκδηλώσεις που είχε υποσχεθεί και το θέμα οδηγούνταν με μαθηματική ακρίβεια στη λησμονιά και το σβήσιμο από τη μνήμη, κατά την προσφιλή τακτική της δημοτικής αρχής.
Κι όταν προς το τέλος του 2015, που τελείωνε το «έτος Τσιτσάνη» και οι εκδηλώσεις προς τιμή του ολοκληρώνονταν, ρωτήσαμε για μία ακόμη φορά το δήμαρχο Θερμαϊκού τι γίνεται με τις συγκεκριμένες εκδηλώσεις, εισπράξαμε για τρίτη φορά την ίδια καθησυχαστική απάντηση. Και μάλιστα, αυτή τη φορά, με τη διαβεβαίωση ότι η διοίκηση του δήμου και το ΔΗΠΠΑΚΥΘ, όχι μόνο δεν είχαν εγκαταλείψει την πρότασή μας, αλλά συζητούσαν και με μεγάλα ονόματα για να συμμετάσχουν στην εκδήλωση, όπως ο……. Διονύσης Σαββόπουλος (!).
Φυσικά, αποδείχθηκε κι αυτό ένα πυροτέχνημα, από αυτά που συχνά εκτοξεύει η δημοτική μας αρχή κάθε φορά που βρίσκεται στριμωγμένη ή θέλει να δικαιολογηθεί για την αθέτηση των πάμπολλων υποσχέσεων που κατά καιρούς έδωσε στους συνδημότες μας.
Όπως φάνηκε στη χτεσινή… μίνι-εκδήλωση, η δημοτική αρχή δεν ήθελε και άλλους, κυρίως από την «ενοχλητική» αντιπολίτευση, να μπλέκονται στα πόδια της, αλλά το αυτοκρατορικό προνόμιο να κάνει ότι θέλει και κυρίως, να λέει ότι θέλει. Με τον δήμαρχο κ.Μαυρομάτη από το βήμα της εκδήλωσης να μιλάει ελάχιστα για τον Τσιτσάνη, να αποσιωπά τελείως τη σχέση του με την Επανομή αλλά να αφιερώνει το μεγαλύτερο μέρος του λόγου του στο…. «έργο» του ίδιου, αυτούς τους 22 μήνες που βρίσκεται στο τιμόνι του δήμου Θερμαϊκού.
Θα θέλαμε να γράψουμε πολλά ακόμη για την περιπέτεια των οφειλόμενων από το δήμο Θερμαϊκού εκδηλώσεων μνήμης για τον Βασίλη Τσιτσάνη. Σταματάμε όμως εδώ κι αφήνουμε τους αναγνώστες να βγάλουν τα συμπεράσματά τους, αφού διαβάσουν και την επιστολή που είχαμε αποστείλει πριν ενάμιση χρόνο στη δημοτική αρχή.
Η επιστολή
Αναλυτικά η επιστολή που απηύθυνε η «Συμπολιτεία Θερμαϊκού» προς το δήμαρχο Θερμαϊκού κ. Γιάννη Μαυρομάτη και αναγνώστηκε στο δημοτικό συμβούλιο στις 21 Ιανουαρίου 2015, είχε ως εξής:
«Αξιότιμε κ. Δήμαρχε
Συμπληρώθηκαν εκατό χρόνια από τη γέννηση του Βασίλη Τσιτσάνη, που έχει χαρακτηριστεί ως ένας από τους μεγαλύτερους Έλληνες λαϊκούς συνθέτες, στιχουργούς και τραγουδιστές του 20ου αιώνα. Το όνομα του Τσιτσάνη, είναι στενά συνδεδεμένο με την περιοχή μας, που την επισκέπτονταν συχνά την περίοδο 1938-1944, κι εδώ εμπνεύστηκε μερικά από τα ωραιότερα τραγούδια του, όπως το «Χατζή Μπαξέ», που αργότερα μετονομάστηκε σε «Μπαξέ Τσιφλίκι» και θεωρείται ως το καλύτερο από τα τραγούδια του διάσημου τροβαδούρου της λαϊκής μας μουσικής.
Σύμφωνα με τις υπάρχουσες μαρτυρίες αλλά και τα όσα ανέφερε ο ίδιος ο Τσιτσάνης, ήταν τακτικός επισκέπτης στους Νέους Επιβάτες για να τραγουδήσει σε πανηγύρια και γάμους, ενώ διέμενε για αρκετό διάστημα και στην Επανομή, την περίοδο της γερμανικής κατοχής, όπου μάλιστα εμπνεύσθηκε και τα δύο τραγούδια που συνέθεσε για την Εθνική Αντίσταση.
Θεωρώ ότι ο δήμος Θερμαϊκού θα πρέπει να τιμήσει το χρυσό Ιωβηλαίο από τη γέννηση του μεγάλου μας συνθέτη με σειρά μουσικών και άλλων εκδηλώσεων και στις τρεις δημοτικές ενότητες, γεγονός που θα συμβάλει εκτός των άλλων και στην προβολή της περιοχής μας.
Μεταξύ αυτών που μπορεί να προσκληθούν για να μιλήσουν σχετικά με το έργο του Βασίλη Τσιτσάνη, είναι ο σπουδαίος μας ποιητής Ντίνος Χριστιανόπουλος και ο ζωγράφος Γιώργος Φαρσακίδης που τον γνώρισαν από κοντά, όπως επίσης οι συγγραφείς Γιώργος Σκαμπαρδώνης, Σώτος Αλεξίου κ.α.
Πιστεύω ότι για την καλύτερη διοργάνωση των εκδηλώσεων προς τιμή του ξακουστού βάρδου της λαϊκής μας μουσικής, θα πρέπει να σχηματιστεί ειδική «Επιτροπή Εορτασμού» η οποία με τη βοήθεια του Δήμου Θερμαϊκού, του ΔΗΠΠΑΚΥΘ και της Τουριστικής Επιχείρησης Θερμαϊκού θα ετοιμάσουν το πρόγραμμα.
Με Τιμή
Σπύρος Κουζινόπουλος
Επικεφαλής της δημοτικής παράταξης «Συμπολιτεία Θερμαϊκού»